Als je veel materiaal en veel ideeën hebt, willen we graag bespreken hoe je het beste uit het project kunt halen.
Daklozen die op straat leven, die zeer kwetsbaar zijn en sociaal en medisch niet in orde zijn. De kwetsbaarheid wordt beoordeeld aan de hand van negen criteria (geslacht, leeftijd, score op het gebied van sociale uitsluiting, geestelijke gezondheid, lichamelijke gezondheid, verslavingen, tijd op straat doorgebracht, of de persoon al dan niet een actief netwerk heeft, mobiliteit van de persoon). We komen mensen op straat tegen, ze worden geselecteerd op hun kwetsbaarheid en intensief opgevolgd tot ze weer opgenomen zijn in de maatschappij, een stabiele woonomgeving hebben en een zorg- en ondersteuningsnetwerk hebben.
De opvolging is proactief: zelfs mensen die geen vraag hebben, komen waarschijnlijk in aanmerking voor opvolging; mensen worden ook actief op straat opgezocht als ze zich verplaatsen. De opvolging is holistisch: zij omvat alle aspecten van het leven van de persoon die belangrijk zijn voor hun re-integratie en waarvoor ze hulp nodig hebben: sociale re-integratie, zorgen voor medische opvolging, huisvesting vinden, een formeel en informeel netwerk creëren, contacten met de familie, ...... Waar nodig wordt fysieke begeleiding geboden, met als doel de persoon zelfstandiger te maken. Actieve monitoring wordt gedurende meerdere jaren voortgezet om terugval te voorkomen en kan worden hervat op verzoek van de persoon of een derde partij.
Wat is jouw visie op de laagdrempelige toegang tot de gezondheidszorg voor de doelgroep van jouw project?
Vanaf het begin worden mensen gezien door paramedisch personeel onder toezicht van een arts, zodat eventuele gezondheidsproblemen kunnen worden beoordeeld en de meest dringende actie kan worden ondernomen. Vanuit een holistische visie op gezondheid richt het werk zich op hygiëne, gezondheid en toegang tot gezondheidszorg, persoonlijke middelen (kwaliteiten, sterke punten, enz.) en het heropenen van rechten, waaronder het recht op inkomen, zodat zo snel mogelijk een duurzame huisvestingsoplossing kan worden geboden.
Geestelijke gezondheidsproblemen worden aangepakt met een open, niet-oordelende benadering die gebaseerd is op het ondersteunen van mensen en het inspelen op hun behoeften. Indien nodig worden zo snel mogelijk meer specifieke oplossingen voorgesteld. Verslavingen worden pragmatisch aangepakt, waar mogelijk binnen een kader van risicovermindering, behandeling en preventie. Er wordt vaak een beroep gedaan op gespecialiseerde netwerken voor verslavingsondersteuning en -monitoring. Als thuiszorg of -hulp nodig is, worden ad-hocdiensten ingeschakeld in samenwerking met de behandelende arts.
Welke methodologie wordt gebruikt om de doelgroep te bereiken en op welke wijze is zij preventief en/of curatief?
De methodologie is gebaseerd op een selectieve aanpak: beperkt tot een specifieke groep, gekozen omwille van zijn kwetsbaarheid; verlengd in de tijd: de duur van de opvolging wordt bepaald door de resultaten, en niet willekeurig; proactief: het principe is om naar de persoon toe te gaan, om te werken aan de aanvraag indien nodig, om te zorgen voor fysieke begeleiding indien nodig, om de persoon te stimuleren om stappen te ondernemen, eventueel om er enkele te verzekeren, altijd met het doel om de autonomie en de band met het "normale" systeem aan te moedigen.
De aanpak is curatief, via hygiënische zorg (behandeling van parasieten), wondverzorging op straat, doorverwijzing en ondersteuning voor medische zorg, ondersteuning voor problemen gerelateerd aan drugsgebruik en opnieuw zoeken naar huisvesting; preventie: hygiënische zorg om te voorkomen dat problemen verergeren, psychologische ondersteuning, aanmoediging om zo snel mogelijk te minderen of te stoppen met drugsgebruik, ondersteuning en begeleiding bij screening en controleactiviteiten, ondersteuning bij een goed dieet (vergemakkelijkt door de terugkeer naar huisvesting), het opbouwen van een formeel en informeel sociaal netwerk.
Beschrijf hoe de aanpak van de doelgroep ervoor zorgt dat potentiële nieuwe rechthebbenden laagdrempelige gezondheidszorg kunnen genieten.
De mensen worden geselecteerd op hun kwetsbaarheid en mate van uitsluiting, en het feit dat we ook kunnen werken met mensen die geen aanvraag indienen, betekent dat we mensen kunnen bereiken die ver af staan van het zorgsysteem in het algemeen en die weinig of geen gezondheidszorg ontvangen aan het begin van de opvolging. De globale en multidisciplinaire aanpak van het team betekent dat het alle problemen kan aanpakken.
Welke resultaten worden bereikt of verwacht en hoe worden zij gemeten (kwantitatieve en kwalitatieve indicatoren)?
Elk jaar worden er tussen de 12 en 20 mensen van de straat gehaald en een duurzame woonoplossing aangeboden. Sinds de oprichting van de instelling zijn meer dan 200 zeer kwetsbare mensen van de straat gehaald en ondersteund; net zoveel mensen voor wie de situatie zogenaamd uitzichtloos was.
Enkele kerncijfers voor 2022:
- 535 begeleidingen uitgevoerd door onze teams
- Er zijn 5.031 gesprekken gevoerd met onze intensief opgevolgde patiënten
- In totaal werd 237 mensen vooraf opgevolgd, opgevolgd en achteraf opgevolgd
- 1.165 behandelingen, adviezen, overdrachten (waarvan er 582 zijn uitgevoerd)
- 20.083 acties werden ondernomen (gesprekken, vergaderingen)
- 71,9% van onze patiënten lijdt aan chronische lichamelijke gezondheidsproblemen
- 62,5% van onze patiënten lijdt aan psychische problemen
Kwaliteitsindicatoren: het aantal mensen dat kan overgaan naar de categorie “gestabiliseerde personen”, evenals het aantal sterfgevallen per jaar en de leeftijd op het ogenblik van overlijden.
Hoe kadert het project in een langetermijnstrategie en wat zorgt ervoor dat de aanpak kan worden overgedragen naar andere contexten en/of schalen?
Het is een langlopend project, met een opvolging van meerdere jaren - meer dan tien jaar voor sommige patiënten. Door zich te richten op de doelgroep die a priori het moeilijkst en het meest gecompliceerd te re-integreren is, is het ook de bedoeling om andere teams te motiveren door te laten zien dat het mogelijk is, om een einde te maken aan dakloosheid.
Vanuit dit standpunt wordt er vooral gewerkt aan onderzoek en het delen van informatie met andere huisvestingsverenigingen, evenals aan pleidooien om het idee om een einde te maken aan dakloosheid naar voren te brengen en het belang en de mogelijkheid te laten zien. Er worden opleidingen georganiseerd voor geïnteresseerden en er werd een handboek gepubliceerd met de methodologie en de ervaring die in meer dan 15 jaar zijn opgebouwd. De start van een project in Luik heeft al enkele jaren aangetoond dat het kan worden overgedragen naar andere contexten.
Op welke manier worden de verschillen tussen mannen en vrouwen in aanmerking genomen in de toegepaste methodologie en de uitgevoerde acties?
Geslacht wordt beschouwd als een risicofactor bij de prioriteit voor opname in onze monitoring, omdat vrouwen kwetsbaarder zijn. Vrouw zijn is zelfs een van de criteria waarmee rekening wordt gehouden bij het beoordelen van de kwetsbaarheid van mensen die gecontroleerd worden. Het overwegend vrouwelijke team kan indien nodig zorgen voor een geruststellende en ondersteunende aanwezigheid. Hiermee wordt ook rekening gehouden bij het herstellen van de huisvesting (veiligheid, isolement, enz.). Contacten en samenwerking met centra die gespecialiseerd zijn in de aanpak van huiselijk geweld worden gelegd wanneer dat nodig is.
