Dokters van de Wereld België

Nadat je duidelijk jouw doelgroep en noden hebt bepaald, beschrijf dan hoe je ze via het project zal bereiken.

In Henegouwen worden twee keer zoveel kinderen geboren bij meisjes jonger dan 20 jaar, in vergelijking met de nationale cijfers. In Colfontaine werden tussen 2010 en 2014 18 geboortes van minderjarige meisjes geregistreerd op een totaal van 1.332 geboortes, wat neerkomt op een geboortecijfer van 13,5 per 1.000 tienervrouwen. Vroege zwangerschappen leiden tot een verhoogd risico op armoede, zowel voor tienermoeders als voor hun kinderen, en daarom heeft Dokter van de Wereld een project ontwikkeld om tegemoet te komen aan de behoeften rond informatie en doorverwijzing van deze doelgroep.

De Adobus is een omgebouwde camper die elke week naar de speelplaats van het Centre Scolaire Don Bosco in Quiévrain en het Lycée Provincial Hornu-Colfontaine rijdt. Deze 2 scholen hebben tussen de 250 en 400 leerlingen en liggen op meer dan 30 minuten met de bus van een centrum voor gezinsplanning. Ze organiseren elk een gemeenschappelijke, aanvullende en verschillende 1ste graag en een technische en beroeps 2de en 3de graad.

De bus trekt mensen aan door er gewoon te zijn, met activiteiten over seksualiteit, soa's en elk ander onderwerp dat door jongeren naar voren wordt gebracht. Individuele gesprekken zijn ook mogelijk in de bus.

Wat is jouw visie op de laagdrempelige toegang tot de gezondheidszorg voor de doelgroep van jouw project?

Dokter van de Wereld wil ervoor zorgen dat hinderpalen rond gezondheid worden weggenomen en dat het universele recht op gezondheid voor iedereen toegankelijk wordt. Onze activiteiten zijn erop gericht om op korte termijn echte toegang tot gezondheid voor kwetsbare bevolkingsgroepen te bereiken en om blijvende veranderingen in het volksgezondheidsbeleid te bewerkstelligen, zodat dit aan de specifieke behoeften van deze doelgroepen voldoet.

Onzekere levensomstandigheden benadrukken de moeilijkheden bij de toegang tot gezondheid in elk stadium: overmatige blootstelling aan bepaalde risicofactoren, invloed op het ontstaan van gezondheidsproblemen, nadruk op de negatieve (vooral sociale) gevolgen van deze gezondheidsproblemen, moeilijkheden bij de toegang tot zorg en de continuïteit van zorg, moeilijkheden of zelfs de onmogelijkheid om de (vooral materiële) voorwaarden te scheppen die mensen in staat stellen om in goede gezondheid te leven.

Om een tienerpubliek te bereiken, werd vervolgens besloten om naar een plaats te gaan waar zij vaak komen: school. Het systeem combineert dus een geografische keuze die met name wordt bepaald door sociaaleconomische factoren, met een aanpak op basis van de omgeving (exacte locatie volgens de plaatsen die door het doelpubliek worden bezocht). Het mobiele systeem heeft ook het voordeel dat het gemakkelijk kan worden aangepast aan veranderende omstandigheden. De wekelijkse aanwezigheid maakt het voor studenten gemakkelijker om toegang te krijgen tot kwaliteitsvolle informatie.

Welke methodologie wordt gebruikt om de doelgroep te bereiken en op welke wijze is zij preventief en/of curatief?

Handelen voor en met deze doelgroep betekent rekening houden met de complexe realiteit van hun leven en de verwevenheid van de verschillende factoren die hun toegang tot gezondheid en hun seksuele en reproductieve rechten belemmeren of vergemakkelijken.

Als we een passend antwoord willen bieden op de complexe problemen die jongeren ervaren, moeten we voorkomen dat de plaatsen waar ze naar toe moeten voor ondersteuning vermeerderen. Het programma Adobus integreert verschillende thema's op één locatie. De thema's die aan bod komen, hebben betrekking op EVRAS Education à la vie relationelle, affective et sexuelle), gezondheid (inclusief preventieve gezondheid), seksuele en reproductieve rechten, geweld, gendergelijkheid en geestelijke gezondheid.

Hierdoor kunnen we jongeren elke week op hetzelfde tijdstip en op dezelfde plaats bereiken. De frequentie geeft ons de mogelijkheid om jongeren ter plekke te volgen en waar nodig te reageren op hun huidige situatie.

De individuele interviewruimtes in de bus maken het mogelijk om privacy, vertrouwen en vertrouwelijkheid terug te brengen op het schoolplein. Jongeren worden op hun verzoek individueel ontvangen of na een groepsgesprek. Het project is voornamelijk preventief van aard, maar doorverwijzing in gevallen van bevestigde zwangerschap is ook mogelijk.

Beschrijf hoe de aanpak van de doelgroep ervoor zorgt dat potentiële nieuwe rechthebbenden laagdrempelige gezondheidszorg kunnen genieten.

In 2021-2022 werden per sessie gemiddeld 40 jongeren in groep bereikt via permanentie en werden 2 individuele gesprekken gevoerd. De belangrijkste onderwerpen die tijdens deze gesprekken aan bod kwamen waren zwangerschap, kinderwens, vrijwillige zwangerschapsonderbreking, psychosociale problemen, anticonceptie, relaties, emoties en seks, en puberteit. Groepscontacten maken het makkelijker om jongeren aan te trekken en nieuwe begunstigden te bereiken: tieners nemen hun vrienden mee, waardoor het aantal jongeren dat deelneemt aan de activiteiten geleidelijk toeneemt.

Door hen toegang te geven tot betrouwbare, kwaliteitsvolle informatie over hun seksuele en reproductieve gezondheid, helpt het project bovendien de sociale bepalende elementen aan te pakken die het risico op onzekerheid in verband met vroeg ouderschap vergroten. Door preventieve actie te ondernemen en jongeren in staat te stellen hun eigen beslissingen te nemen over hoe en wanneer ze kinderen krijgen, helpt het project te voorkomen dat er ongelijkheden tussen generaties ontstaan.

Welke resultaten worden bereikt of verwacht en hoe worden zij gemeten (kwantitatieve en kwalitatieve indicatoren)?

Gegevens worden anoniem verzameld met behulp van het KOBO-systeem, waarmee formulieren offline kunnen worden ingevuld en bij de volgende internetverbinding worden omgezet in een programma. Er zijn twee aparte formulieren beschikbaar: één voor individuele interviews en één voor groepsgesprekken. Dit maakt het mogelijk om het volgende te weten te komen: het aantal gesprekken met een jongere of een groep jongeren. Het kan ook worden gebruikt om gegevens te verzamelen over de belangrijkste categorieën van onderwerpen die aan bod komen (bijvoorbeeld het thema "seksualiteit", met subcategorieën om te controleren of de vraag gaat om anticonceptie, een zwangerschapstest, informatie/afspraak voor een abortus, noodanticonceptie, enz.). Het verzamelen van deze gegevens geeft het team een beter inzicht in de problemen waar jongeren mee te maken hebben, waardoor ze hun activiteiten en inhoud kunnen aanpassen aan hun behoeften.

Het project pakt het probleem van tienerzwangerschappen aan. Het effect kan pas na enkele jaren worden gemeten, door scholen met en zonder Adobus te vergelijken. Er zijn contacten gelegd met onderzoeksorganisaties om te proberen het effect op de middellange termijn te meten.

Hoe kadert het project in een langetermijnstrategie en wat zorgt ervoor dat de aanpak kan worden overgedragen naar andere contexten en/of schalen ?

Het project ging in 2019 van start in Colfontaine. Gelet op het succes wilden de partners de activiteiten uitbreiden naar een tweede gemeente om te kijken of het project kon herhaald worden. Het centrum voor gezinsplanning "Léa Lor" in Saint-Ghislain raadt het schoolcentrum Don Bosco in Quiévrain aan, omdat het profiel van de jongeren vergelijkbaar was met dat in Colfontaine. Het project ging van start op 25/04/2022 in Quiévrain, met dezelfde frequentie als in Colfontaine. Sindsdien hebben de teams ontdekt dat het programma navolging kan krijgen in scholen met een vergelijkbaar profiel van jongeren, hoewel het ongeveer 10 maanden duurt voordat jongeren er spontaan gebruik van maken. Dokters van de Wereld pleit voor de invoering van dergelijke programma's door de overheid in gemeenten waar het aantal tienerzwangerschappen boven het landelijk gemiddelde ligt.

Op welke manier worden de verschillen tussen mannen en vrouwen in aanmerking genomen in de toegepaste methodologie en de uitgevoerde acties?

Het Adobus-project integreert per definitie de genderdimensie . Elke jongere die naar de Adobus komt, wordt op dezelfde manier ontvangen en kan de tijd nemen om te gaan zitten en te praten. Ze hebben toegang tot voorbehoedsmiddelen, maandverband en andere hygiëneproducten. Zwangerschapstests worden ook uitgedeeld en jonge meisjes worden begeleid als ze de resultaten willen lezen.